Linguo-Paradigmatic Aspects of the Concept “Tree” ; კონცეპტ „ხის“ ლინგვისტურ-პარადიგმული ასპექტები

In ancient Georgia, tree was designated as a beam, which is a common Kartvelian linguistic symbol. Tree is often used as a part, forming the complex basis and acquires another metaphorical meaning. Symbolic meaning of three is also very interesting which is met in Christian, as well as pagan world. A trace of worshiping a tree is met in oral telling, fairy tales and native poems and songs, as well as toponyms and the monuments of the objective culture. There are a lot of symbols of tree. Each type expresses different aspects of the sacral tree symbolism. A cult of a tree has a certain place in historical development of the Christian religion. In the Christian perception, an eternity of life is related to a tree. It is a metaphor creating the world. In the ecclesiastic poetry, “A tree of knowledge” and “A life tree”, both consider the Christ. Symbolism of a beam is also interesting. It is connected to the torment of the Savior as well. It is called as “a beam of life”, which underlies the vivifying power of a cross, which spread the blessing grace on the world. Symbolism of the tree yield is also distinguished. It is represented in various ways in the Bible and the Spiritual poetry. ; ხეზოგადი სახელია მრავალწლიანი მცენარეებისა. ძველ ქართულში ხის აღმნიშვნელად გვხვდება ძელი, რომელიც საერთოქართველური ლექსიკური ერთეულია. ხე ხშირად გამოიყენება რთული ფუძის შემადგენელ ნაწილად და გადატანით სხვა მნიშვნელობასაც იძენს. ხე ძალიან საინტერესოა სიმბოლური თვალსაზრისით. მისი სიმბოლო გვხვდება როგორც ქრისტიანულ, ისე წარმართულ სამყაროშიც. საქართველოში ხეთა თაყვანისცემის კვალი ჩანს როგორც ზეპირ გადმოცემებში, ზღაპრებსა თუ ხალხურ ლექს-სიმღერებში, ისე ტოპონიმებსა და ნივთიერი კულტურის ძეგლებში. ხის სიმბოლოს ვარიანტები მრავალია. ყოველი ტიპი ავლენს საკრალური ხის სიმბოლიზმის სხვადასხვა ასპექტს. ხის კულტს გარკვეული ადგილი ეთმობა ქრისტიანული რელიგიის ისტორიულ განვითარებაში. ქრისტიანულ აზროვნებაში სიცოცხლის მარადიულობაც ხეს უკავშირდება. ის მეტაფორაა სამყაროს შექმნისა. სასულიერო პოეზიაში ,,ცნობადის ხე“ და ,,სიცოცხლის ხე“ ორივე ქრისტეს ...