Hrvatski kozerijski film u jugoslavenskoj kinematografiji nakon 1945. ; Croatian causerie film in the Yugoslav cinema after 1945

Cilj rada jest odrediti korpus hrvatskih i jugoslavenskih filmova od 1945. do 1990. koji pristupom podsjećaju na književnu vrstu kozerije, definirati ove filmove kao pripadnike filmske vrste kozerijski film, dosad nepoznate u domaćoj filmskoj literaturi, te opisati njihove glavne karakteristike. U potrazi za kozerijskim filmovima provedeno je temeljito istraživanje u hrvatskoj kinematografiji i ograničeno istraživanje u kinematografijama ostalih republika socijalističke Jugoslavije. Istražen je društveni i kinematografski kontekst tog razdoblja s naglaskom na jugoslavenskom dokumentarnom filmu. Kozerijske filmove odlikuje ležeran i zabavan pristup ozbiljnim društvenim temama, a glavni nositelj ovakva pristupa naratorov je govor. Većinom se radi o propagandnim ili obrazovnim filmovima s temama poput turizma, životinjskog svijeta i prometnih pravila, ali postoje i brojni nenamjenski kozerijski filmovi. Razdoblje procvata kozerijskih filmova trajalo je od kraja 1950-ih do polovice 1960-ih. Za razliku od Turkovićeve definicije „kozerijskog dokumentarizma“, uočeno je da se radi o hibridnoj vrsti u kojoj se spajaju dokumentarno, igrano i animirano. Međutim, svaki kozerijski film mora posjedovati barem minimalnu razinu dokumentarnosti. Definirane su glavne karakteristike kozerijskih filmova: humor, rodovska hibridnost, bogatstvo pripovjedačkih postupaka, subjektivnost naratorova govora i autoreferencijalnost. Teorijski okvir definiranja ovih karakteristika preuzet je iz stručne literature. Preduvjeti stvaranja kozerijskih filmova bili su oslobađanje jugoslavenske kinematografije od ideoloških stega te umetanje fikcije i poetskog naratora u dokumentarni film. Poticaji za njihovo stvaranje bili su utjecaj stranoga kozerijskog filma, efikasnost kozerijskog pristupa u ostvarivanju namjenskih ciljeva filmova te kozerijski senzibilitet njihovih autora. Jedan od poticaja bila je i atmosfera modernističke „uzrujanosti“ i stilske slobode 1950-ih, ali izravni utjecaj modernističkog filma osjetio se jedino u slučaju autorskoga ...